O dziadku inaczej cz.2

Chyba poczatek lat 60-tych

Wrocil jednak, chyba dopiero w 1946 roku, o ile mnie pamiec nie myli. Niewiele mowil, a jeszcze mniej tlumaczyl powody swojego spoznienia. Na szczescie babcia miala ogromne wsparcie w rodzinie, ktora pozwolila przetrwac jej wojne i nielatwe czasy po wyzwoleniu. Niedlugo jednak trwala sielanka po powrocie meza marnotrawnego. Ktoregos dnia wczesnym switem zadzwonilo do drzwi dwoch smutnych panow w skorzanych plaszczach i bez slowa zabrali dziadka z domu. W tamtych czasach moglo to znaczyc wszystko, zarowno krotkotrwale przesluchanie, jak i babci przedwczesne wdowienstwo. Szpiegow i wywrotowcow weszono wszedzie, a to, ze ktos powrocil z zachodniego frontu dlugo po zakonczeniu dzialan wojennych, bylo nad wyraz podejrzane, mogl przeciez w tym czasie przejsc przeszkolenie szpiegowskie. A prawda byla wyjatkowo przyziemna, dziadek znalazl sobie jakas Meggy czy inna Sue, ktorej zaimponowalo zainteresowanie ze strony bohatera wojennego. Tyle tylko, ze Brytyjczycy nie rozpieszczali ani wlasnych, ani tym bardziej

1966 jubileusz szkoly w Lodzi, w srodku Marian Spychalski, marszalek

cudzoziemskich bohaterow. Pieniadze dosc szybko topnialy, a polski oficer niewielkie mial szanse na znalezienie pracy na wyspach. Meggy stracila zainteresowanie, a dziadek nagle przypomnial sobie, ze ma w Polsce rodzine, wiec rad nie rad, udal sie w droge powrotna. Ze znanymi Wam kuframi.
Mial szczescie, ze przezyl ten stalinowski areszt i skonczylo sie tylko na zdegradowaniu i wyrzuceniu z wojska. Trzeba bylo znalezc inna robote, zeby jakos wyzywic rodzine. Jego plomienny romans w Szkocji wysypal sie calkiem przypadkowo. Dziadek mial mianowicie odlozone w banku pieniadze, niemala na tamte czasy sume 700 funtow. Kiedy wiec wylecial z woja, napisal do tegoz banku zlecenie wyplaty, bo byla to suma, za ktora mogl zyc w Polsce przez dluzszy czas. Tymczasem bank odpowiedzial, ze przeciez dziadek wlasnorecznie udzielil tejze Meggy czy Sue pelnomocnictwa i panienka skrzetnie z niego skorzystala. Coz, zapomnial odwolac.

Z kapelanem spadochroniarzy

Dziadek byl przez kilka lat urzednikiem w jakims banku i dopiero w czasach Gomolki zostal zrehabilitowany i przywrocony do wojska. Najpierw trafil do Orzysza, gdzie w 1957 roku sformowano 16 Batalion Powietrzno-Desantowy, a dziadek zostal jego dowodca. W 1960 roku zostal przeniesiony do Krakowa, w 1963 do Warszawy.
Dziadka pamietam jako zawsze dalekiego, wynioslego, surowego i bardzo dokuczajacego babci. Kiedy jeszcze zyli pradziadkowie, troche sie hamowal, pozniej szedl na calosc. Kiedy cos mu nie podchodzilo, obrazal sie i nie rozmawial z babcia miesiacami. Dla mnie miewal wiecej litosci, milczenie ograniczalo sie do kilku dni, ale laskawie przyjmowal moje przeprosiny, bo to ja zawsze musialam przepraszac. Byl bardzo despotyczny, wszyscy wokol musieli chodzic na paluszkach i mocno glowkowac, by nie obrazic majestatu. Nawet jesli ktos z gosci narazil sie dziadkowi, i tak wszystko pozniej skupialo sie na babci. Ktos musial byc winny i ktos musiac poniesc zasluzona kare. To byl naprawde bardzo trudny we

Podczas jakiejs uroczystosci. Babcia stoi czwarta z prawej, w bialym kapeluszu

wspolzyciu osobnik, wiec nie dziwota, ze kiedy zmarl, wszyscy odetchneli, a babcia wreszcie mogla zaczac zyc normalnie.
Dziadek zawsze podkreslal, ze nie tylko dlatego nie awansowal wyzej i do konca zycia pozostal pulkownikiem, ze  nie nalezal do partii, ale ze otwarcie przyznawal sie do wiary, co w tamtych czasach bylo zle widziane. Ja jednak sadze, ze powod byl inny i ze to jego charakter zawazyl.
Pod koniec zycia uczestniczyl z babcia w wojskowym pogrzebie jakiegos swojego kolegi i wtedy powiedzial jej, ze jego z pewnoscia tak nie pochowaja, bo jest juz emerytem. Tymczasem zaraz po smierci dziadka u babci pojawili sie dwaj pulkownicy i postawili do jej dyspozycji w sprawie pogrzebu. Miala do wyboru pogrzeb swiecki ze wszystkimi honorami, salwa albo katolicki, ale bez udzialu wojska. Kwatere na cmentarzu powazkowskim zalatwili bez wzgledu na decyzje babci. Wtedy przypomniala sobie o dziadkowych tesknotach i poprosila o wyprawienie mu pogrzebu wojskowego.
Dziadkowe powojenne ekscesy rzucily sie cieniem na zycie mojego ojca. Podczas studiow zapisal sie do aeroklubu, przemilczajac rzecz jasna grzechy ojca, bo to uniemozliwiloby mu oddanie sie pasji szybownictwa. Niestety zupa sie wylala, tato zostal wyrzucony z aeroklubu i grozila mu nawet relegacja ze studiow. Tylko dlatego, ze jego ojciec wrocil za pozno do Polski. Jakos dalo sie jednak te sprawe zalatwic i ojciec mogl dalej studiowac.
Tak patrze na zimno na te wszystkie zdjecia i dochodze do wniosku, ze on nawet nie byl przystojny, a te jego zacietosc widac wyraznie na kazdym zdjeciu. Co babcia w nim widziala?
Na poczatku zycia rodzice i dziadkowie sa dla nas calym swiatem, dziecko odbiera ich jako najpiekniejszych, najmadrzejszych i w ogole naj. Z uplywem czasu patrzy sie na nich inaczej, zauwaza wady, ale jeszcze gloryfikuje. No bo przeciez "matka jest tylko jedna", a dziadkow wprawdzie ma sie dwoch, no ale to dzieki nim jestesmy na tym swiecie, a z drugiej strony inni czlonkowie rodziny najczesciej tez milcza i kaza szanowac seniorow. Przybywajace krzyzyki i poznawanie rodzinnych tajemnic kaza nam weryfikowac rodzinne legendy, ktore czasem z hukiem spadaja z piedestalow.